<>
thyreos

Βυζαντινες Μαχες

<>
Άβυδος, 989
Αγροί Κάτωνος, 548
Αγχίαλος (1), 708
Αγχίαλος (2), 763
Αγχίαλος, 917
Άδης, 1057
Αδραμύττιον, 1205
Αδριανούπολη, 324
Αδριανούπολη, 378
Αδριανούπολη, 813
Αδριανούπολη, 1254
Αδριανούπολη, 1369
Αζάζιον, 1030
Αζνανταΐν, 634
Ακροϊνόν, 740
Ακρ. Μερκούριον, 468
Αλεξάνδρεια, 641
Αλεξανδρέτα, 971
Αλτάβα, 578
Άμιδα, 359
Άμιδα, 502-503
Άμιδα, 973
Αμόριον, 838
Ανδρασός, 960
Ανζήν, 838
Ανθηδόνος, 634
Ανίον, 1064
Αντιόχεια, 540
Αντιόχεια, 611
Αντιόχεια, 969
Αντιόχεια Μαιάνδρου,1211
Απάμεια, 998
Απούλια, 1155
Άπρος, 1305
Αράξης, 589
Αρζαμών, 586
Αρίμινον, 538
Αρκαδιούπολις, 970
Αρκαδιούπολις, 1194
Αττάλεια, 1207
Αύξιμος, 539
Αυράσια όρη, 540
Βαβυλών, Αίγυπτος, 640
Βαθυρρύαξ, 872
Βαλάραθος, 591
Βάργυλος, 634
Βασιλικά Θερμά, 979
Βασιλική Λιβάδα, 1050
Βαφεύς, 1302
Βεζούβιος, 553
Βεράτιον, 1281
Βερεγάβα, 759
Βερόη, 1122
Βερσινικία, 813
Βεσκέρα, 682
Βιμινάκιον, 599
Βιτωλίων, 1015
Βολτούρνος, 554
Βόσπορος, 1352
Βουλγαρόφυγον, 896
Βουργάων, 535
Βουσταγάλλορα, 552
Βρινδήσιον, 1156
Γάζακα, 591
Γιαρμούκ, 636
Δαζιμών, 838
Δαμασκός, 634
Δαμιέττη, 853
Δαράς, 530
Δαράς, 573
Δέκιμον, 533
Δημητριάς, 1274
Δημητρίτσι, 1185
Διακενέ, 1050
Διάμπολις, 1049
Διδυμότειχο, 1352
Δορύστολο, 971
Δυρράχιο, 1018
Δυρράχιο, 1081
'Εδεσσα, 1031
Εκατό Βουνοί, 1050
Ελλήσποντος, 324
Έμεσα, 635-636
Επιδρομή Ρως, 860
Επιδρομή Ρως, 941
Επιδρομή Ρως, 1025
Επιδρομή Ρως, 1043
Ερμαία Άκρα, 468
Εχινάδες, 1427
Ζόμπος, 1074
Ηλιούπολις, 640
Ηράκλεια, 806
Θάκια, 545
Θαννούριος, 528
Θάσος, 829
Θεσσαλονίκη, 586
Θεσσαλονίκη, 615
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 617
Θεσσαλονίκη, 676-678
Θεσσαλονίκη, 904
Θεσσαλονίκη, 995
Θεσσαλονίκη, 1014
Θεσσαλονίκη, 1040
Θεσσαλονίκη, 1185
Θεσσαλονίκη, 1224
Θεσσαλονίκη, 1264
Θεσσαλονίκη, 1422-1430
Θωμάς ο Σλάβος, 821-823
Ιερομύαξ, 636
Ιερουσαλήμ, 614
Ιερουσαλήμ, 637
Ιτιές, 377
Καισάρεια, 1073
Καλαβρύη, 1079
Καλλίνικο, 531
Καλλίπολη, 1354
Καλλίπολη, 1366
Κάμπους Αρντιένσις, 316
Κάννες, 1018
Κάβο Μπον, 468
Καπετρου, 1049
Καρχηδών, 698
Καστοριά, 1259
Καστροτζιοβάννι, 859
Κατασύρται, 917
Κεφαλλονιά, 880
Κίβαλι, 316
Κίλλιον, 544
Κλειδίον, 1014
Κλοκότνιτσα, 1230
Κοπίδναδον, 788
Κοτύαιον, 492
Κούνδουρος, 1205
Κρασός, 804
Κρήτη, 824
Κρήτη, 828
Κρήτη, 961
Κτησιφών, 363
Κωνσταντινούπολη, 626
Κωνσταντινούπολη,674-678
Κωνσταντινούπολη,717-718
Κωνσταντινούπολη, 941
Κωνσταντινούπολη, 1047
Κωνσταντινούπολη, 1187
Κωνσταντινούπολη, 1204
Κωνσταντινούπολη, 1235
Κωνσταντινούπολη, 1260
Κωνσταντινούπολη, 1261
Κωνσταντινούπολη, 1422
Κωνσταντινούπολη, 1453
Λαλακάων, 863
Λάρισα, 1084
Λεβούνιον, 1091
Λήμνος, 1025
Λιπάρες, 880
Στήλαι, 880
Μακρύπλαγι, 1264
Μάμμης, 534
Μαντζικέρτ, 1071
Μαοζαμάλχα, 363
Μαράνγκα, 363
Μαρκέλλαι (1), 756
Μαρκέλλαι (2), 792
Μαρκιανούπολις, 377
Μάρτα, 547
Μαρτυρόπολις, 588
Μαυροπόταμος, 844
Μεδιόλανον, 539
Μελαντιάς, 559
Μελιτηνή, 576
Μέμβρησα, 536
Μεσσίνα, 843
Μιλάνο, 539
Μιλβία Γέφυρα, 312
Μπίτολα, 1015
Όρος Σέλευκος, 353
Μοντεπελόζο, 1041
Μοντεματζιόρε, 1041
Μοράβας, 1191
Μούρσα, 351
Μούτα, 629
Μουκέλλιν, 542
Μπαρ, 1042
Μπάρι, 1068-1071
Βερζιτία, 774
Μπρίντιζι, 1156
Μπροκάρ, 634
Μυριοκέφαλον, 1176
Νάπολη, 536
Νέαι Πάτραι, 1274
Νίκαια, 1077
Νίκαια, 1097
Νίκαια, 1328-1331
Νικίου, 646
Νικομήδεια, 782
Νικομήδεια, 1331-1337
Νινευί, 627
Νίσιβις (1), 338
Νίσιβις (3), 350
Νοβιοντούνουμ, 369
Νταδίν, 634
Νταμιέτα, 853
Ντεβίνα, 1279
Noviodunum, 369
Ολιβέντο, 1041
Ονγκάλ, 680
Ορόντης, 994
Όστροβο, 1043
Ούτους, 447
Όφλιμος, 622
Παγκάλεια, 978
Παλακατσίς, 1021
Παλέρμο, 830-831
Πεδιάδα Άρδα, 316
Πελαγονία, 1015
Πελαγονία, 1259
Πελεκάνος, 1329
Περκρί, 1034
Πέτρα, 551
Πετρόης, 1057
Πηγαί, 922
Πηνειού, 1084
Πιρισαμπόρα, 363
Πλίσκα, 811
Ποιμανηνόν, 1224
Πόσων, 863
Πρεσλάβα, 1053
Πρίνιτσα, 1263
Προύσα, 1317-1326
Πύλες Τραϊανού, 986
Ρίμινι, 538
Ρίσκι, 759
Ρόδος, 1249
Ρόδος, 1309
Ρομέττα, 964
Ρομέττα, 1038
Ρουσόκαστρο, 1332
Ρύνδακος, 1211
Ρώμη (1), 537-538
Ρώμη (2), 545 - 546
Σάβος/Σάβα, 388
Σαμάρα, 363
Σάρδεις, 743
Σαρδική, 809
Σάταλα, 530
Σβιντάξ, 1022
Σεβάστεια, 1070
Σεβαστούπολη, 692
Σένα Γκάλικα, 551
Σενιγκάλλια, 551
Σερδική, 809
Σέτινα, 1017
Σίγγαρα, 344
Σιδηρά Γέφυρα, 637
Σίλλυον, 677
Σιρίμνι, 1021
Σίρμιον, 441
Σίρμιον, 580-582
Σίρμιον, 1167
Σίφριος, 503
Σκάλας Βέτερες, 537
Σκαφίδας, 1304
Σολάχων, 586
Σουφετούλα, 647
Σπερχειός, 997
Στρώμνιτσα, 1014
Στρούμβιτσα, 1014
Συρακούσες, 827-828
Συρακούσες, 877-878
Ταγίναι, 552
Ταορμίνα, 902
Ταρσός, 965
Τορνίκιος, 1047
Τριάβνα, 1190
Τρικάμαρον, 533
Τροίνα, 1040
Υέλιον & Λειμμόχειρ, 1177
Φαβέντια, 542
Φάρος, 1043
Φάρσαλα, 1277
Φιλαδέλφεια, 1390
Φιλομήλιον, 1117
Φιράζ, 634
Φοίνιξ, 655
Φορίνο, 663
Φρίγδος, 394
Χαλέπι, 637
Χαλέπι, 962
Χαλέπι, 969
Χαριούπολις, 1051
Χερσόνησος, 447
Χρυσούπολη, 324
  4 ος    αιών
  5 ος    αιών
  6 ος    αιών
  7 ος    αιών
  8 ος    αιών
  9 ος    αιών
10 ος    αιών
11 ος    αιών
12 ος    αιών
13 ος    αιών
14 ος    αιών
15 ος    αιών

Aspis

Μάχη Αρκαδιουπόλεως

χρόνος:

970

Μάρτιος 970
Νίκη των Βυζαντινών επί των Ρως που εκδιώχθηκαν από τη Θράκη ★ ★ ★ ★ ★
εχθρός:
Ρως, Πετσενέγοι, Βούλγαροι
τοποθεσία:
Στην Αρκαδιούπολη, το σημερινό Λουλέ Μπουργκάς, στην Ανατολική Θράκη, 80 χλμ. δυτικά της Κων/πολης
 ακρίβεια θέσης: ●●●●●
τύπος μάχης:
Ενέδρα
πόλεμος:
Επιδρομές των Ρως
σύγχρονη χώρα:
Τουρκία
  Οι Βυζαντινοί(αυτοκρ.  Ιωάννης Α' Τσιμισκής) Οι Εχθροί
Επικεφαλής: Δομέστικος Βάρδας Σκληρός Άγνωστος
Δυνάμεις: 10.000–12.000 άντρες 30.000 (ίσως λιγότεροι)
Απώλειες: 25 με 55 Βαρύτατες, ίσως 20.000

Ιστορικό πλαίσιο:
Κατά το έτος 965 ή 966, οι Βυζαντινοί παίρνοντας θάρρος από τις επιτυχίες τους κατά των Αράβων, αρνήθηκαν να πληρώσουν τον ετήσιο φόρο προς τους Βουλγάρους, σύμφωνα με τη συνθήκη του 926. Η κίνηση αυτή ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου, πλην όμως ο Βυζαντινός στρατός ήταν ακόμη απασχολημένος στην Ανατολή, γι’ αυτόν τον λόγο ο Νικηφόρος Φωκάς ζήτησε τη βοήθεια των Ρως του Κιέβου.
Ο Χαγάνος των Ρως Σβιατοσλάβ Α΄ (Μέγας Πρίγκιψ του Πριγκιπάτου του Κιέβου) ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό και εισέβαλε στη Βουλγαρία το 967 ή 968, με μια καταστροφική επιδρομή. Οι Βούλγαροι αναγκάστηκαν να συρθούν σε διαπραγματεύσεις, όμως ο Σβιατοσλάβος επέστρεψε το καλοκαίρι του 969 και κατάλαβε ολόκληρη την Βουλγαρία μέσα σε λίγους μήνες. Το Βυζαντινό σχέδιο είχε αποτύχει. Ένας καινούργιος και επικίνδυνος εχθρός είχε προκύψει στα Βαλκάνια. Ο νέος Αυτοκράτορας Τσιμισκής, ο οποίος πολεμούσε στην Αντιόχεια, ανέθεσε τον πόλεμο στα Βαλκάνια στον κουνιάδο του, τον Δομέστικο των Σχολών Βάρδα Σκληρό και τον ευνούχο Στρατοπεδάρχη Πέτρο Φωκά, οι οποίοι άρχισαν να ετοιμάζουν ένα εκστρατευτικό σώμα στη Θράκη. Οι εντολές που είχαν ήταν απλά να εκπαιδεύσουν το στράτευμα και να οργανώσουν την άμυνα της Θράκης.
Τα νέα μαθεύτηκαν, και ο Σβιατοσλάβ έστειλε μια ισχυρή δύναμη των Ρως, μαζί με πολλούς Βουλγάρους και Πετσενέγους(1), προς νότον. Αφού κατέπνιξαν στο αίμα το τελευταίο μεγάλο Βουλγαρικό προπύργιο της Φιλιππούπολης (σύγχρονο Πλοβντίβ), παρέκαμψαν την ισχυρή αμυντικά πόλη της Ανδριανούπολης και κατευθύνθηκαν εναντίον της Κωνσταντινούπολης.
Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν στην Αρκαδιούπολη. Ο Σκληρός παρέμεινε εντός των τειχών της πόλης και οι Ρως στρατοπέδευσαν εκεί κοντά. Οι Ρως ήταν σίγουροι ότι ο αυτοκρατορικός στρατός φοβόταν να τους αντιμετωπίσει. Γι’ αυτό, εφησυχασμένοι, άρχισαν επιδρομές στην περιοχή λεηλατώντας και αμελώντας την άμυνα του στρατοπέδου τους.

Η Μάχη:
Αρκαδιούπολις
Οι Βυζαντινοί καταδιώκουν τους Ρως
Ο Σκληρός τελικά πήρε την πρωτοβουλία, χωρίζοντας τις δυνάμεις του σε τρεις σχηματισμούς: οι δύο σχηματισμοί έλαβαν θέσεις ενέδρας επί των δασωμένων πλευρών του δρόμου που οδηγούσε στο εχθρικό στρατόπεδο, ενώ ένας άλλος με δύναμη 2.000 – 3.000 ανδρών, υπό τη δική του ηγεσία, επιτέθηκε.
Μετά την αρχική επαφή, οι Βυζαντινοί άρχισαν να υποχωρούν με τάξη, στρεφόμενοι κατά διαστήματα πίσω για να επιτεθούν στους Πετσεγένους που τους κατεδίωκαν, οι οποίοι έτσι απομακρύνθηκαν από το κυρίως σώμα του στρατού των Ρως. Η κίνηση αυτή ήταν δύσκολη και αιματηρή, βασιζόμενη στην πειθαρχία και αντοχή της μικρής Βυζαντινής δύναμης.
Όταν οι δύο αντίπαλες δυνάμεις έφθασαν στο σημείο της ενέδρας, οι σάλπιγγες ήχησαν και οι δύο κρυμμένοι Βυζαντινοί σχηματισμοί επιτέθηκαν στα πλευρά και τα μετόπισθεν των Πετσενέγων. Αποκομμένοι και περικυκλωμένοι οι Πετσενέγοι άρχισαν να πανικοβάλλονται και να τρέπονται σε φυγή.
Η μάχη σύντομα μετατράπηκε σε σφαγή και ο πανικός εξαπλώθηκε και στους Βούλγαρους και τους Ρως που ακολουθούσαν από πίσω. Το αποτέλεσμα ήταν ο εχθρός να υποστεί τεράστιες απώλειες (20.000 σύμφωνα με τους Βυζαντινούς ιστορικούς) μέσα στο γενικό χάος. Από τον Βυζαντινό στρατό σκοτώθηκαν περίπου 25 (σύμφωνα με τον Σκυλίτζη) ή 55 (σύμφωνα με τον Λέοντα τον Διάκονο) και τραυματίστηκαν αρκετοί, όπως και πολλά άλογα, από τα βέλη των Πετσενέγων.

Αξιοσημείωτα:
Ένας από τους ηγέτες των Πετσενέγων προσπάθησε να σταματήσει τους πανικόβλητους άνδρες του, αλλά δέχθηκε επίθεση από τον ίδιο τον Βάρδα Σκληρό, ο οποίος και τον σκότωσε με μια κίνηση της σπάθης του, που λέγεται ότι τον έκοψε στα δύο, από το κεφάλι μέχρι την μέση, κόβοντας ακόμη και το Πετσενέγικο κράνος και τον θώρακα.

Επακόλουθα:
Οι εισβολείς εκδιώχθηκαν από τη Θράκη και περιορίστηκαν στη βόρεια Βουλγαρία, αλλά οι Βυζαντινοί δεν αξιοποίησαν αμέσως τη νίκη καθώς ο Βάρδας Σκληρός διατάχθηκε να μετακινηθεί στη Μ.Ασία για να αντιμετωπίσει τον στασιαστή Βάρδα Φωκά.
Το επόμενο έτος όμως επιλήφθηκε ο ίδιος ο Τσιμισκής, και νίκησε ξανά τον Σβιατοσλάβο στο Δορύστολον (Σιλίστρα) επί του Δούναβη. Ο Σβιατοσλάβος συμφώνησε να αποχωρήσει από τα Βαλκάνια και δολοφονήθηκε καθ’ οδόν προς το Κίεβο.

Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Δημοσθένης Λαμπρινάκης

Παρατηρήσεις:
  1. Οι Πετσενέγοι ή Πετσενέγκοι ή Παζινάκαι ή Πατζινάκοι ή Πατζινακίτες (η ονομασία έχει την ίδια ρίζα με τον μπατζανάκη), ήταν ένας ημινομαδικός τουρκικός λαός των στεπών της Κεντρικής Ασίας που μιλούσε την ομώνυμη γλώσσα. Δεν συγκρότησαν ποτέ ενιαίο κράτος, αλλά ήταν οργανωμένοι σε τοπικά χανάτα. Μετά τον 11ο αιώνα βαθμιαία απορροφήθηκαν από άλλους λαούς των Βαλκανίων.